Heb jij spreekangst?
Kan je wel wat tips gebruiken om je spreekangst te overwinnen? Dan is deze blog helemaal voor jou!
Misschien herken je die duizelingen net voordat je aan de beurt bent. Dat is niets om je voor te schamen. Die trilling in je rechterbeen, dat duizelige gevoel, die bibberende stem, die wel erg klamme handjes; het zijn allemaal bekende verschijnselen.
Hoe kom ik van mijn spreekangst af?
Niet fijn, toch? Wat overkomt je toch? Wat gebeurt er met je? Je kan er iets aan doen en dat is minder ingrijpend dan je denkt.
Ik vertel het je graag; want ik gun je een podium waar jij comfortabel je verhaal mag doen! Doe eerst de twee checks bij jezelf, voordat je doorscollt naar de tips. Want spreekangst overwinnen gaat ook over je mindset ten opzichte van spreekangst. Gek toch? Maar dat is hoe spreekangst werkt.
Check 1 – Je geeft een presentatie, niet je leven
Natuurlijk, het is een eer als je ergens mag spreken! Mensen nemen de tijd ervoor, besteden hun kostbare tijd om naar jou te luisteren! Geweldig maar die druk kan ook angst geven.
‘Als ik het maar goed doe, als ik ze maar niet teleurstel’, ‘wat als ze het niets vinden wat ik te zeggen heb?’, ‘wie ben ik eigenlijk dat ik daar mag staan?’, ‘vinden ze me wel boeiend genoeg’, ‘wat als ik flauwval of een black-out krijg?’ en ga zo maar door.
Nu vraag ik jou: vraag jezelf eens af; ‘wat is het ergste wat mij kan overkomen?’ Die black-out? Dat je niet meer uit je woorden komt? En dan? Carrière voorbij? Huis in de verkoop? Komt de zon niet meer op? Gaat de zon niet meer onder? Is je leven voorbij?
Check 2 – Een black-out is geen knock-out
Een type zoals Mark Rutte, spreekangst? Wat denk je? Wist je dat onze zeer ervaren debater Mark Rutte op 19 maart 2019 een black-out had? En niet voor een zaaltje met drie mensen? Nee, voor een miljoenenpubliek. Het was het NOS-slotdebat. Hij wilde zijn argument vertellen en weg was het, het resulteerde in: ‘Ik ben het even kwijt, Carolien, Carolien help..?’ Hij was het even kwijt.
Na afloop noemt hij het zelf nachtmerrie-materiaal. Hier kun je badend in het zweet van wakker worden. Dat miljoenen mensen zien dat je wat vergeet. Op een cruciaal moment. En toen? Was het leven van Mark Rutte voorbij? Carrière kapot? Niets van dat alles. Ik geloof zelfs dat het in zijn voordeel werkte! Het maakte hem menselijker, authentieker. Nu is dit geen pleidooi om allemaal maar een black-out te gaan faken… Maar hij verloor er zeker geen stem door! Dus realiseer je: een black-out hoeft geen knock out te zijn
Zeven gouden tips om beter te presenteren
Tip 1. – Bepaal de inhoud
Wat moet jouw luisteraar gaan doen, laten of nooit meer vergeten? Wist je dat ik als professionele speechschrijver 1 uur de tijd neem voor 1 minuut speechtekst. Dat betekent dat ik dus 20 uur bezig ben om qua inhoud en vorm een geweldige presentatie van 20 minuten te maken. En dan is het mijn vak: onderschat je tijd niet! Wie zich vergeet voor te bereiden, bereidt zich voor vergeten te worden.
Lastig?
Vind je dat lastig om de inhoud te bepalen? Wil je af van honderden woorden in je hoofd stampen? Dat is namelijk zó niet nodig. Kom dan naar de training Presentatie ontwerpen. In drie uur leren we je een methode waarvan je de rest van je leven plezier hebt. Door die methode ga je altijd mét een kernboodschap en een goed verhaal het podium op. En deze methode kan je dus voor iedere presentatie van 3-30 minuten gebruiken! Werkt geweldig. Kom het maar eens ervaren, het geeft zoveel rust.
Tip 2. – Locatie
Spreekangst kan ineens de kop op steken als je wordt verrast. Stel jezelf dus de volgende vragen als je gaat spreken: Waar ga je spreken? Hoe ziet de ruimte, de zaal eruit? Hoe is het licht? Hoe voelt het podium? Hoe werkt de apparatuur? Hoe klinkt het geluid? Laat niets aan het toeval over.
> TED-talk sprekers oefenen hun talk zeker 50x voordat ze daadwerkelijk het podium innemen!
> Arjan Lubach doet zijn uitzending 3x in zijn geheel voordat Zondag met Lubach wordt opgenomen.
Het is geen overdreven luxe als jij vraagt of je jouw presentatie een keer op locatie mag oefenen. DOEN! Hoor de akoestiek, voel de zaal, hoor je stem. Je spreekangst krijgt veel minder kans als jij je als een vis in het water voelt op de locatie waar je spreekt.
Tips 3. – Test alles
En dan dus écht alles. Je neemt je presentatie (als je al ondersteunende beelden bij je hebt) mee op usb, op je laptop en uiteraard staat de presentatie ook nog in de cloud opgeslagen. Uiteraard test je het geluid, je filmpjes (die staan offline op je laptop/usb), de snelheid waarmee je presenter doorklikt et cetera. Test, test en test.
Hoeveel woorden spreek je per minuut? Gemiddeld is het 120 woorden. De een spreekt sneller dan de ander. Test het. Wat is jouw spreektempo? Wat je kan doen? Lees eens voor uit een boekje en neem jezelf op en ga heel simpel je woorden tellen.
Tip 4. – Geen adem? Stel een vraag
Je weet wat je wilt vertellen, je verhaal is echt goed. In je hoof weet je hoe je afsluit, wat je jouw publiek wil meegeven. Toch, net voordat je op moet, overvalt het je: een paniekaanval. Een aanval van zenuwen? Wat nu?
Stel-een-vraag
Niet aan het publiek maar aan jezelf. Je stelt jezelf in stilte de vraag ‘op wat voor vloer sta ik?’ Je lijf gaat automatisch die vraag beantwoorden. Is dit een eikenhoutenvloer of is dit laminaat of pvc? En ta-da het wonder geschiedt: je ademhaling wordt weer rustiger. Je kan weer verder met het vertellen van je goed voorbereidde, mooie, verhaal. Tenslotte ben je daarvoor gekomen: je mag jouw verhaal vertellen met al die leuke mensen.
Tip 5. – Weet hoe je verteld
Met klemtonen, stiltes, intonaties, duiden en de manier waarop je staat en beweegt. Volg je jouw natuurlijke spraakpatroon? Wat zie je als je naar jezelf kijkt? Wat voor spreker staat hier?
Hoe vertel je
Tot slot nog een tip voor de manier waarop je vertelt. In onze training Overtuigend presenteren ben je drie uur lang aan het oefenen. In een vertrouwde omgeving van maximaal acht personen oefen je. Je ziet jezelf, hoort jezelf en kijkt nog een keer naar jezelf. Natuurlijk filmen we alles. Met je eigen mobieltje. Kan je later nog eens fijn terugkijken.
Tip 6. – Tell it to me as to a friend!
Heb je de film The Kings speech weleens gezien? Koning George VI stottert en hij moet zijn volk toespreken en geloof me: als er iemand spreekangst kent dan hij.
Twee adviezen uit die film.
1. Neem pauzes. Rust. Zet een punt. Mensen kunnen verwerken wat je hebt gezegd en gaan er weer voor zitten, je maakt ze nieuwsgierig ‘wat komt er nu?’ en jij krijgt even letterlijk adempauze.
2. Net voordat Koning George VI zijn mensen gaat toespreken via de radio zegt zijn adviseur ‘Tell it, tell it to me as to a friend!’.
Tip 7. – Wees jezelf
Prachtig! Want waarom ga je jezelf ineens aanpassen, een ander persoon worden zodra je een podium in mag nemen? Het werkt niet. Wat wel werkt: uitstekende voorbereiding op inhoud (Presentatie ontwerpen) en vorm (Overtuigend presenteren) en dan gewoon hup dat podium op; ga je goed voorbereide verhaal lekker vertellen en delen met je publiek. En ja het liefst zoals je dat verhaal thuis aan de keukentafel ook zou vertellen tegen een vriend.
Echt let maar op; straks ga je het nog jammer vinden dat het maar zo kort was en dat je maar zo weinig mag presenteren!
Meer weten? Natuurlijk helpen we je graag vooruit!
Je bent welkom, zet nu de eerste stap. Neem je contact op?
